Mural Wilhelma Sasnala zamiast na ścianie bloku powstał w Muzeum Polin. Jest teraz częścią wystawy. Wilhelm Sasnal i jego mural odsłonięty w piątek, 20 października, w Muzeum Polin (Fot Powstanie on na ścianie TDK-u dzięki pracy Dariusza Paczkowskiego we współpracy z tarnobrzeską młodzieżą. W środę 29.09.2021 roku odbędzie się jego uroczyste odsłonięcie. Już niedługo rozpocznie się się II Festiwal Baśniowy Świat Stanisława Jachowicza, którego pierwsza edycja miała miejsce rok temu, w trudnym czasie pandemii. Mural najczęściej znajduje się na jednej dużej ścianie - w salonie, sypialni, pokoju dziecięcym, a nawet w łazience. Producenci oferują ogrom wzorów. Może to być las, plaża, widok ulubionego miasta, realistyczne zwierzę czy abstrakcja - wszystko zależy od indywidualnych potrzeb. Dekoracje do szkoły – dekoracje o charakterze edukacyjnym. Edukacyjne dekoracje dla dzieci to uzupełnienie aranżacji wnętrz, które sprawdzi się nie tylko w prywatnej przestrzeni. Dlatego również w do szkoły. Obrazy, plakaty, naklejki i fototapety to doskonały pomysł. Udekorować nimi ściany nie tylko domu, ale i klasy albo Mural, którego bohaterem jest Baczyński, przedstawia wizerunek poety ze zdjęcia z 1939 roku. Na ścianie zamieszczono również fragment wiersza „Spojrzenie”. Mural widnieje na ścianie budynku przy ul. Solec 85 w Warszawie. Dekoracje wykonane z giętego, stalowego drutu, malowane proszkowo w niezwykłym wydaniu. Znajdziesz wśród nich różne formy, wzory - m.in. zwierzęta - jelenie, wilki, misie. Drewniane dekoracje składające się z kilku elementów, które można dowolnie komponować. Twórz z nami ciekawe dekoracje na swojej ścianie, które będą YgFDovc. W Warszawie powstał mural wspierający gastronomięW Warszawie, przy stacji metra Politechnika, pojawił się mural, przypominający stronę ogłoszeniową w gazecie. W ten sposób artyści z Good Looking Studio chcą wyrazić swoje wsparcie dla branży Art - wodne murale na warszawskich budynkach. Malowane "na brudzie" obrazy pokażą czym oddychamyTrzy wodne murale pojawiły się na warszawskich budynkach. Projekt Clean Art uzmysławia nam, jak bardzo smog "brudzi" nie tylko elewacje, ale i nasze warszawski mural Tytusa Brzozowskiego. Artysta umieścił na nim charakterystyczne budynki dawnej dzielnicy żydowskiejW centrum Warszawy, na tylnej ścianie kamienicy przy Próżnej widnieje mural, który przypomina o historii i losie mieszkającej tu niegdyś społeczności żydowskiej. Malowidło jest dziełem artysty Tytusa „Ściana kultury” - murale w Pradze i Warszawie już gotowe. To dzieło ponad granicami!W latach 1980-1989 kwitła polsko-czeska współpraca solidarnościowa, która doprowadziła do wolności obu sąsiadujących ze sobą Centrum Kultury i Good Looking Studio postanowiły upamiętnić tę historię, tworząc międzynarodowe dzieło sztuki ponad granicami. Odsłonięcie murali miało miejsce 9 „Ściana kultury”. Dwa murale w Pradze i Warszawie upamiętnią drogi do wolności w latach 1980-89“Mierz wysoko - ściana kultury” - pod tym hasłem Narodowe Centrum Kultury, we współpracy z Good Looking Studio, realizuje projekt artystyczny. Jest to forma upamiętnienia drogi do wolności Polski i Czech w latach na blokach. Osiedle Na Kozłówce w Krakowie ozdobiły piękne ptasie muralePtasie murale to pomysł spółdzielni mieszkaniowej "Na Kozłówce". Wybudowane na przełomie lat 60. i 70. bloki od kilku lat ozdabiane są wizerunkami polskich ptaków autorstwa Wojciecha Rokosza. Jest ich już mural na Stalowej 39 w Warszawie. Nawiązuje do istniejącego tu do ok. 1970 roku targowiskaNa Stalowej 39, nowej inwestycji na warszawskiej Pradze, pojawił się ogromny mural autorstwa Daniela „Chazme” Kalińskiego. Inspiracją przy jego tworzeniu było stare zdjęcie ukazujące bazar lotu mural na warszawskiej Saskiej Kępie. Hołd dla liternictwaTypograficzny mural od Good Looking Studio pojawił się na warszawskiej Saskiej Kępie. Przedstawia on łaciński alfabet o kroju liter "Architectural Spirit".Warszawo, będzie dobrze - murale z pozytywnym przekazem od Good Looking StudioW Warszawie pojawiły się murale niosące pozytywny przekaz mieszkańcom miasta. Artyści z Good Looking Studio przypominają nam, że będzie dobrze i jeszcze będzie przepięknie!Murale w szpitalu MSWiA w Warszawie. Artyści wspierają lekarzy walczących z koronawirusemMurale wykonane przez artystów z Good Looking Studio ozdobiły śluzę w szpitalu MSWiA w Warszawie. Na przejściu, odgradzającym zakażonych pacjentów od strefy wolnej od wirusa pojawiły się prace autorstwa Katarzyny „Nioski” Boguckiej i Beaty „Barrakuz” "Gołębie" na bloku mieszkalnym na Targówku. To nawiązanie do dawnych tradycji mieszkańców dzielnicyNa jednym z bloków na warszawskim Targówku powstał mural "Gołębie". Jego autorka - Beata Konarska, inspirowała się charakterystyczną dla tej części miasta tradycją hodowli gołębiWallphabet - z pasji do liter. Nowy mural na Mokotowie od Good Looking Studio15 artystów z całego świata stworzyło niezwykły mural w formie ściennego alfabetu. Wallphabet, zdobiący ścianę bloku przy ul. Madalińskiego 11 na warszawskim Mokotowie, ma przybliżać mieszkańcom stolicy rzemiosło leśny na ścianie - Warszawa będzie mieć nowy muralNa ścianie kamienicy przy Skierniewickiej 11 jeszcze w tym roku pojawi się nowy mural zaprojektowany przez Martę Żylską. Przedstawiające słonia leśnego malowidło, ma przypominać o znalezieniu podczas budowy II linii metra szczątków prehistorycznego i Jubiler znów na Pradze. To hołd dla zamalowanych muraliArtyści z Good Looking Studio stworzyli malowidło inspirowane motywami zaczerpniętymi z usuniętych niedawno warszawskich murali "Fotonu" i Jublilera". Nowy mural pojawił się na kamienicy przy ul. Zamoyskiego Foton i Jubiler wrócą na Targową jeszcze przed końcem wakacjiMurale "Foton" i "Jubiler", do niedawna widniejące na szczytowych ścianach kamienic przy ul. Targowej 15 w Warszawie, zostaną odtworzone. Dawny wygląd murali zostanie przywrócony jeszcze przed końcem wakacji. Mural w Tiranie od portugalsko-polskiego kolektywu Mots. Zwraca uwagę na problem bezdomnych psówBłąkające się po ulicach, bezdomne, zaniedbane psy to ogromny problem stolicy Albani. Artyści z kolektywu Mots stworzyli wyjątkowy mural, wystawiając zwierzętom symboliczny warszawskiego zoo na 200-metrowym muralu. Nowa atrakcja turystyczna stolicyArtysta Lew Sołowiej z Poznania tym razem w Warszawie! Na murze ogrodu zoologicznego od strony Mostu Gdańskiego (Praga-Północ) powstał 200-metrowy mural, na którym pokazywana jest historia zoo i najważniejsze obiekty kojarzące się z powstawał mural z Davidem Bowie. Dawid Celek o swoim projekcieDawid Celek to polski architekt na co dzień pracujący w Berlinie. Ale jego mural poświęcony Dawidovi Bowiemu powstał na warszawskim Żoliborzu. Bardzo ciepło przyjęliście jego prace, zobaczcie więc co sam autor mówi o swoim projekcie. O samym muralu więcej przeczytacie mural powstaje w WarszawieTematem muralu, który powstaje przy ulicy Dunajeckiej 11 w Warszawie jest symboliczny uścisk dłoni. Praca powstaje w ramach Dni BelgijskichMural na kamienicy w centrum Częstochowy. Hit czy Kit?Jedna z bram w częstochowskiej kamienicy zyskała oryginalny wygląd. Jej wnętrze ozdobił współczesny mural. Co sądzicie o street arcie w takich miejscach?Kolejne murale na gdańskiej Zaspie. To jedyne takie miejsce w Polsce!Zakończył się Festiwal Monumental Art. Na ścianach kolejnych bloków pojawiły się nowe, ogromne muraleMistrz iluzji! Artysta namalował największy obraz świata [ZDJĘCIA]Francuski artysta Francois Abelanet wykonał największy mural świata, dzięki któremu można przespacerować się ponad wieżowcamiKrakowski mural gotowy! Jak wam się podoba?Kilka miesięcy temu informowaliśmy o konkursie na mural na ścianie Galerii Krakowskiej. Teraz zwycięski projekt można podziwiać już na żywo. Malowidło na ścianie domu przy ulicy Waryńskiego 3 (lipiec 2022 ) foto wig Malowidło na ścianie ogrodzenia przy Alejach Jerozolimskich 120 na Ochocie powstało w 2013 r ( lipiec 2021 ) foto wig. BRAND24 Mural reklamowy firmy Brand24 przedsiębiorstwa działającego w branży informatycznej przy ulicy Duchnickiej 3 Malowidło na ścianie oporowej jest autorstwa Z. Jankowskiej i powstał 2021 roku. ( lipiec 2022 ) foto wig. BRAND24 Mural reklamowy firmy Brand24 przedsiębiorstwa działającego w branży informatycznej przy ulicy Duchnickiej 3 Malowidło na ścianie oporowej jest autorstwa Z. Jankowskiej i powstał 2021 roku. ( lipiec 2022 ) foto wig. BRAND24 Mural reklamowy firmy Brand24 przedsiębiorstwa działającego w branży informatycznej przy ulicy Duchnickiej 3 Malowidło na ścianie oporowej jest autorstwa Z. Jankowskiej i powstał 2021 roku. ( lipiec 2022 ) foto wig. Nalberczak Mural na ścianie domu przy ulicy Powązkowskiej 42 na osiedlu Żoliborz Artystyczny poświęcony Józefowi Nalberczakowi wybitnemu aktorowi ( 1926- 1992) Autorką muralu jest malarka Olga Wolniak. ( lipiec 2022) foto wig Ja to, proszę pana, mam bardzo dobre połączenie … ” – Ja to, proszę pana, mam bardzo dobre połączenie. Wstaję rano za piętnaście trzecia. Latem to już widno. Za piętnaście trzecia jestem ogolony, bo golę się wieczorem. Śniadanie jadam na kolację. Tylko wstaję i wychodzę. – No, ubierasz się pan. – W płaszcz – jak pada. Opłaca mi się rozbierać po śniadaniu? – Fakt! – Do PKS mam pięć kilometry. O czwartej za piętnaście jest PKS. – I zdążasz pan? – Nie, ale i tak mam dobrze, bo jest przepełniony i nie zatrzymuje się. Przystanek idę do mleczarni. To jest godzinka. Potem szybko wiozą mnie do Szymanowa. Mleko, widzi pan, ma najszybszy transport, inaczej się zsiada. W Szymanowie zsiadam, znoszę bańki i łapię EKD. Na Ochocie w elektryczny do stadionu, a potem to już mam z górki, bo tak… w 119, przesiadka w 13, przesiadka w 345 i jestem w domu, to znaczy w robocie. I jest za piętnaście siódma! To jeszcze mam kwadrans. To sobie obiad jem w bufecie, to po fajrancie już nie muszę zostawać, żeby jeść, tylko prosto do domu. I góra jestem z powrotem. Golę się. Jem śniadanie i idę spać.” „Poeta” Szklana Mozaika przestawiająca Krzysztofa Kamila Baczyńskiego pt. „Poeta” wykonana przez Rafała Rychtera profesora ASP w Warszawie na ścianie ogrodzenia przy ulicy Hołówki 3 na Mokotowie. Cytat „ Te białe ptaki to są słowa, którymi czas o okna stuka” pochodzi z wiersza Baczyńskiego „ Słowa do deszczu”. Mozaikę odsłonięto w 2021 r. z okazji Roku Krzysztofa Baczyńskiego oraz 100 rocznicy urodzin najsłynniejszego poety Pokolenia Kolumbów, żołnierza AK. W latach 1936-1944 mieszkał w domu przy ul. Hołówki 3 stąd wyszedł walczyć w Powstaniu Warszawskim. Poległ 4 sierpnia 1944 r. (lipiec 2022) foto wig. .SHOK. Malowidło na murze przy Torze Wyścigów Konnych na Służewcu przy ulicy Puławskiej. ( lipiec 2022 ) foto wig Zygmunt Hübner Mural na ścianie domu przy ulicy Zygmunta Hübnera na osiedlu Żoliborz Artystyczny poświęcony Zygmuntowi Hübnerowi , wybitnemu twórcy teatralnemu i filmowemu. ( 1930-1989 ) Autorką muralu jest malarka Olga Wolniak. ( lipiec 2022) foto wig. Witold Lutosławski Mural na ścianie domu przy ulicy Zygmunta Hübnera na osiedlu Żoliborz Artystyczny poświęcony Witoldowi Lutosławskiemu wybitnemu dyrygentowi ( 1913- 1974) Autorką muralu jest malarka Olga Wolniak. ( lipiec 2022) foto wig OcwWWA Malowidło na murze przy Torze Wyścigów Konnych na Służewcu przy ulicy Puławskiej. ( lipiec 2022 ) foto wig CONVERCE Mural reklamowy CONVERCE na ścianie pod Mostem Świętokrzyskim przy mini skate parku powstał z pomocą Good Looking Studio w czerwcu 2022 r. Autorami malowidła są: Karolina Góźdź, Weronika Niedzielska, Kacper Dołęgowski i Michał Wręga ( lipiec 2022 ) foto wig. CONVERCE Mural reklamowy CONVERCE na ścianie pod Mostem Świętokrzyskim przy mini skate parku powstał z pomocą Good Looking Studio w czerwcu 2022 r. Autorami malowidła są: Karolina Góźdź, Weronika Niedzielska, Kacper Dołęgowski i Michał Wręga ( lipiec 2022 ) foto wig. CONVERCE Mural reklamowy CONVERCE na ścianie pod Mostem Świętokrzyskim przy mini skate parku powstał z pomocą Good Looking Studio w czerwcu 2022 r. Autorami malowidła są: Karolina Góźdź, Weronika Niedzielska, Kacper Dołęgowski i Michał Wręga ( lipiec 2022 ) foto wig. CONVERCE Mural reklamowy CONVERCE na ścianie pod Mostem Świętokrzyskim przy mini skate parku powstał z pomocą Good Looking Studio w czerwcu 2022 r. Autorami malowidła są: Karolina Góźdź, Weronika Niedzielska, Kacper Dołęgowski i Michał Wręga ( lipiec 2022 ) foto wig. JESTEM DUSZĄ W PODRÓŻY I MARZYCIELEM … Malowidło na ścianie przy ulicy Wilczej 30 ( w bramie ) przestawiające Pawła ”Kelnera ” Rozwadowskiego muzykowi twórcy polskiej sceny alternatywnej który był czlnkiem zespołów Fornit, Deuter, Izrael. Autorem malowidła jest 3fala. ( lipiec 2022 ) foto wig. @ atentamente unafresa MEXICO 2022 Malowidło w przejściu podziemnym przy Torze Wyścigów Konnych na Służewcu przy ulicy Puławskiej. ( lipiec 2022 ) foto wig T Ę C Z A Tęcza na ścianie domu przy ulicy Obrońców 8 na Saskiej Kępie ( lipiec 2022 ) foto wig. BDPS_HPK Malowidło w przejściu podziemnym przy Torze Wyścigów Konnych na Służewcu przy ulicy Puławskiej. ( lipiec 2022 ) foto wig x x x Malowidło na murze przy Torze Wyścigów Konnych na Służewcu przy ulicy Puławskiej. ( lipiec 2022 ) foto wig click click click Malowidło w przejściu podziemnym przy Torze Wyścigów Konnych na Służewcu przy ulicy Puławskiej. ( lipiec 2022 ) foto wig Crax One Malowidło w przejściu podziemnym przy Torze Wyścigów Konnych na Służewcu przy ulicy Puławskiej. ( lipiec 2022 ) foto wig Kawęczyńska Słupki na ulicy Kawęczyńskiej zyskały kolorowe „ubranka”. To akcja aktywistów działających w ramach Domu Sąsiedzkiego Moje Szmulki. W tej sposób mieszkańcy zainaugurowali kolejny rok yarnbombing, czyli formy sztuki ulicznej, polegająca na dzierganiu dekoracji i umieszczaniu jej w przestrzeni miejskiej. (czerwiec 2022 ) Kawęczyńska Słupki na ulicy Kawęczyńskiej zyskały kolorowe „ubranka”. To akcja aktywistów działających w ramach Domu Sąsiedzkiego Moje Szmulki. W tej sposób mieszkańcy zainaugurowali kolejny rok yarnbombing, czyli formy sztuki ulicznej, polegająca na dzierganiu dekoracji i umieszczaniu jej w przestrzeni miejskiej. (czerwiec 2022 ) Kawęczyńska Słupki na ulicy Kawęczyńskiej zyskały kolorowe „ubranka”. To akcja aktywistów działających w ramach Domu Sąsiedzkiego Moje Szmulki. W tej sposób mieszkańcy zainaugurowali kolejny rok yarnbombing, czyli formy sztuki ulicznej, polegająca na dzierganiu dekoracji i umieszczaniu jej w przestrzeni miejskiej. (czerwiec 2022 ) „Wolne Elekcje” Mural upamiętniający wolne elekcje I Rzeczypospolitej powstał na ścianie SP 236 przy ul. Elekcyjnej 21/23 na Woli e grudniu 2021 roku Jego projekt wyłoniono w lipcu spośród prac wysłanych przez uczniów okolicznych szkół. Pomysł Alicji Szlendak i Weroniki Mierzejewskiej na ścianę przeniosło małżeństwo artystów. ( czerwiec 2022 ) foto wig. „Wolne Elekcje” Mural upamiętniający wolne elekcje I Rzeczypospolitej powstał na ścianie SP 236 przy ul. Elekcyjnej 21/23 na Woli e grudniu 2021 roku Jego projekt wyłoniono w lipcu spośród prac wysłanych przez uczniów okolicznych szkół. Pomysł Alicji Szlendak i Weroniki Mierzejewskiej na ścianę przeniosło małżeństwo artystów. ( czerwiec 2022 ) foto wig. „Wolne Elekcje” Mural upamiętniający wolne elekcje I Rzeczypospolitej powstał na ścianie SP 236 przy ul. Elekcyjnej 21/23 na Woli e grudniu 2021 roku Jego projekt wyłoniono w lipcu spośród prac wysłanych przez uczniów okolicznych szkół. Pomysł Alicji Szlendak i Weroniki Mierzejewskiej na ścianę przeniosło małżeństwo artystów. ( czerwiec 2022 ) foto wig. ALINA SZAPOCZNIKOW Malowidło na skrzynce elektrycznej przy ulicy Górczewskiej 15 poświęcony Alinie Szapocznikow. Autorem jest 3fala ( czerwiec 2022 ) foto wig. BLAST Mural na murze Torów Wyścigów Konnych na Służewcu przy ulicy Puławskiej. ( czerwiec 2022 ) foto wig Malowidło na ogrodzeniu parkingu przy Alejach Jerozolimskich powstało w 2013 roku. Autorka Pola Nutelka 😉 ( czerwiec 2022 ) foto wig. BEZ TYLU CIĘŻKICH SŁÓW MOGLIBYŚMY LATAĆ Loesje Szablon Loesje na płycie chodnikowej na ulicy Międzyborskiej na Grochowie. Proste a jednak warte zastanowienia. ( czerwiec 2022 ) foto wig. * * * Malowidło na zapomnianym i zaniedbanym Pasażu Italia na tyłach Nowego Światu 23/25 ( czerwiec 2022 ) foto wig. O C A Mural na murze Torów Wyścigów Konnych na Służewcu przy ulicy Puławskiej. ( czerwiec 2022 ) foto wig AC Malowidło w przejściu podziemnym przy Torze Wyścigów Konnych na Służewcu przy ulicy Puławskiej. ( czerwiec 2022 ) foto wig KATARZYNA KOBRO Malowidło na skrzynce elektrycznej przy ulicy Górczewskiej 15 poświęcony Katarzynie Kobro. Autorem jest 3fala ( czerwiec 2022 ) foto wig. ANDRONY Mural jak fotografia autorstwa Jakuba Wesołowskiego został odsłonięty 11 czerwca na bocznej ścianie Andronów kawiarni Specialitesy przy ulicy Wąwolnickiej 1a na Grochowie ( czerwiec 2022 ) foto wig Nie spoczywaj na lajkach Szablon Loesje na płycie chodnikowej na ulicy Międzyborskiej na Grochowie. Proste a jednak warte zastanowienia. ( czerwiec 2022 ) foto wig. Irena Sendlerowa Miłość Wolność Radość Piękno Malowidło na skrzynce elektrycznej przy ulicy Górczewskiej 15 poświęcony Irenie Sendlerowej. Autorem jest 3fala ( czerwiec 2022 ) foto wig. Nawigacja po wpisach Nowy mural powstaje w Bielsku-Białej. Na ścianie domu handlowego Wokulski w centrum miasta można podziwiać dzieło Pawła mural w Bielsku-Białej na ścianie domu handlowego Wokulski (od strony ul. 11 Listopada) przedstawia walczące ze sobą zwierzęta - orła i smoka. Mural tworzy warszawski artysta działający pod pseudonimem Swanski. Jak informuje Justyna Łabądź z Galerii Bielskiej BWA, to kolejne dzieło powstające w przestrzeni miasta dzięki piątej już edycji projektu „oBBraz miasta #5", realizowanemu przez Fundację Galerii Bielskiej i Galerię Bielską BWA. - Rozpoczęta 1 września realizacja muralu ma być ukończona 9 września -informuje Justyna Łabądź. Bielski mural jest kolejną realizacją warszawskiego artysty w jego autorskim cyklu murali zatytułowanym „Gąszcz". Jaki tytuł będzie nosił mural na ścianie DH Wokulski, Swanski ogłosi w chwili, gdy malarskie dzieło zostanie ofertyMateriały promocyjne partnera Moda na murale trwa od lat i dawno już wyszła z getta niszowej sztuki ulicznej. Inicjatorami powstania wielkiego malowidła, oprócz zarządców miast czy komercyjnych firm, upatrujących w nim szansy na promocję, coraz częściej bywają po prostu mieszkańcy bloku czy dzielnicy, a także deweloperzy, chcący podnieść atrakcyjność danego miejsca. Jeśli chcesz zrobić mural, ten tekst podpowie, jak się za to zabrać krok po kroku. Murale na dobre wrosły w krajobraz polskich miast. Na pustych i ponurych wcześniej ścianach często powstają prace najwybitniejszych street-artowców z całego świata: wielki wyłącznik światła na bloku w Katowicach, autorstwa Escifa z Hiszpanii, żołnierze-marionetki namalowani przez bolończyka Blu na Siennej w Warszawie czy nieco steam punkowe w klimacie malowidło braci Os Gemeos z Brazylii, które zdobi kamienicę na rogu Roosevelta i Piotrkowskiej w Łodzi. Kiedy serwis Bored Panda zrobił niedawno zestawienie 30 najlepszych murali na świecie, w pierwszej dwudziestce znalazło się aż pięć pozycji z Polski! Dla porównania: Stany Zjednoczone miały sześć prac w całym zestawieniu, podobnie jak największa europejska potęga street-artu, Hiszpania. Pierwsze tego typu prace w Polsce powstawały zresztą przeważnie z inicjatywy pasjonatów street-artu, najczęściej w ramach artystycznych festiwali takich jak warszawski Street Art Doping, łódzki Urban Forms Festival czy poznański Outer Spaces. Jednak uroda i siła oddziaływania wielkoformatowych malowideł ściennych przemawia także do zwykłych ludzi i coraz częściej to z inicjatywy mieszkańców danego miejsca rodzą się pomysły na murale. Mural na bloku - pomysł przede wszystkim Tak było w przypadku murali na warszawskim Ursynowie, sfinansowanych w ramach Budżetu Partycypacyjnego - to mieszkańcy zadecydowali, że chcą przeznaczyć pieniądze, którymi dysponuje dzielnica na malowidła przedstawiające Stanisława Anioła z serialu “Alternatywy 4”, którego akcja rozgrywała się na Ursynowie (projekt “Ursynowskie Murale”) czy jerzyki i wróble - ptaki miejskie, które gniazdują w ursynowskich blokach (projekt “Ptasie mieszkanie na pustej ścianie”). Pomysłodawcą „Ursynowskich Murali” jest Bartosz Podlewski z Bakcyl Studio, mieszkaniec Ursynowa od 1981 roku: Ursynów to przestrzeń o dość jednolitym pejzażu, dominują tereny zielone i wielka płyta. Starannie dobieraliśmy tematykę i zdecydowaliśmy, że ursynowskie murale powinny z jednej strony pełnić funkcję dekoracyjną, ożywiać otoczenie, a z drugiej odwoływać się do tożsamości naszej dzielnicy, pełnić rolę wizytówki. Myślę, że „Stanisław Anioł Stróż”, postać z serialu „Alternatywy 4” kręconego na Ursynowie, oraz „Niedźwiedź i motyl”, nawiązujący do herbu dzielnicy, dobrze sprawdziły się w tej roli. Teraz, dzięki mieszkańcom, którzy przyklasnęli idei murali, przygotowujemy już kolejne projekty dla Ursynowa i mamy nadzieję, że będziemy je realizować. Ptaki, fot. Ursynowskie murale, Bakcyl Studio Również na Muranowie to mieszkańcy wpadli na pomysł ożywienia zaniedbanej przestrzeni za pośrednictwem kolorowych murali. Beata Chomątowska ze Stacji Muranów, która zrealizowała murale upamiętniające postaci związane z dzielnicą, takie jak Marek Edelman, Ludwik Zamenhof czy architekci Lachert i Szanajca tak opowiadają o swoich inspiracjach: Pomysł na murale podsunęli nam uczniowie z miejscowego liceum na Miłej, u których byliśmy z wizytą i pogadanką o naszej działalności na początku istnienia Stacji. To oni zauważyli, że przydałoby się czymś przełamać szarość i świetnie nadawałyby się do tego murale albo graffiti, jako kolorowa, przykuwająca wzrok forma artystyczna - zwłaszcza, że na Muranowie jest mnóstwo bram, w których można by je ulokować, zachęcając ludzi do odkrywania okolicy. Zaczęło się od postaci Ludwika Zamenhofa - w bramie na rogu ulic Zamenhofa i Nowolipki. Brama była pomazana, odrapana i brzydka, więc jedna z mieszkanek budynku rzuciła pomysł, aby zrobić w niej mural. Postanowiliśmy, że będzie poświęcony postaci Zamenhofa, ze względu na ulicę i brak innego upamiętnienia tej bardzo ciekawej i ważnej postaci poza tablicą na nowym budynku w miejscu, gdzie kiedyś mieszkał. I tak pozyskaliśmy na ten cel pierwszy grant. Mural - zgoda na realizację Od pomysłu do realizacji zostało jeszcze jednak kilka kroków. Trzeba wybrać lokalizację: konkretną ścianę i uzyskać pozwolenie od właściciela budynku - w zależności od tego do kogo należy dana nieruchomość: spółdzielni, wspólnoty lub bezpośrednio od miasta, wtedy o zgodę należy zwrócić się do odpowiedniej w danym mieście i dzielnicy komórki samorządu lokalnego, zajmującej się nieruchomościami - w Warszawie jest to Zarząd Gospodarowania Nieruchomościami w odpowiedniej dzielnicy, we Wrocławiu i Poznaniu Zarządy Zasobu Komunalnego, a w Łodzi Zarząd Lokali Miejskich. Niedźwiedź, fot. Ursynowskie murale, Bakcyl Studio Czasem także - jeśli budynek jest zabytkowy lub położony w zabytkowej dzielnicy - należy wystąpić o zgodę Konserwatora Zabytków. Jeśli taka zgoda nie jest potrzebna, to wystarczą pozytywne opinie biura architektury dzielnicy lub Biura Estetyki Miasta, które również należy pozyskać. Sam wybór ściany też ma znaczenie. Marcin Ślusarczyk z Bakcyl Studio, które przygotowało projekt „Ursynowskie Murale” tłumaczy: Wybór ściany jest bardzo ważny. Murale nie lubią wilgoci oraz zbyt mocnego światła, które może szybko zmniejszyć nasycenie barw. Myślę jednak, że jeśli planujemy mural, najlepiej jest zacząć od pozwolenia dysponenta budynku i sposobu finansowania. Bez tego trudno jest ruszyć do przodu. Do kwestii finansowania jeszcze wrócimy w kolejnym punkcie tekstu, jednak na razie zatrzymajmy się przy procesie uzyskiwania potrzebnych zgód. Sprawa może być bardziej skomplikowana, jeśli właścicielem budynku jest spółdzielnia lub wspólnota, bo decyzja jest wydawana na podstawie głosowania, trzeba więc przekonać większość głosujących do swojego pomysłu. Paulina Ermel z interaktywnej agencji outdoorowej RedSheels, która specjalizuje się w pełnej obsłudze produkcji murali wyjaśnia: Praca nad muralem przeciętnie trwa miesiąc, jeśli potrzebujemy wszystkich zgód. Każdy urząd ma miesiąc na wydanie decyzji i zazwyczaj robi to szybciej, a czekając na zgody można zająć się procesem kreatywnym. My pracujemy symultanicznie: pierwszego dnia składamy wnioski wszędzie gdzie trzeba i od razu zaczynamy pracę z klientem nad projektem. Wykonanie muralu - jaki koszt? Sposobów na pozyskanie koniecznych funduszy jest kilka, jednak najpierw dobrze jest zorientować się o jakiego rodzaju kosztach mówimy. Wycena zależy od różnych czynników ( powierzchni malowidła), ale szacując budżet należy uwzględnić koszty materiałów, wykonania i najczęściej także stworzenia projektu graficznego. Zuzanna Podlewska, art director z Bakcyl Studio tłumaczy: Dużo zależy od wykonawcy, ale z grubsza szacując przyjmuje się, że całościowy koszt, wraz z oczyszczeniem i zabezpieczeniem ściany, kosztem farb, wysięgnikiem i pracą artystów, waha się w granicach od 130 do 180 zł za metr kwadratowy. „Stanisław Anioł Stróż” zaprojektowany przez Bakcyl Studio, a wykonany przez agencję RedSheels miał blisko 500 metrów kwadratowych, a z Budżetu Partycypacyjnego pozyskano 107 tys. złotych (na trzy murale). Anioł, fot. Ursynowskie murale, Bakcyl Studio Beata Chomątowska ze Stacji Muranów była również inicjatorką stworzenia na Żoliborzu muralu upamiętniającego Davida Bowiego, który - według lubianej przez fanów teorii - odbył w 1976 roku spacer z Dworca Gdańskiego na Plac Wilsona (wówczas Komuny Paryskiej), co miało zainspirować go do napisania piosenki „Warszawa”. Koszt wykonania tego muralu wyniósł około 30 tys. zł - część pieniędzy udało się pozyskać od sponsorów, a część w wyniku zbiórki crowdfundingowej na platformie Bartek Podlewski wskazuje jeszcze inne metody pozyskania funduszy: Może to być spółdzielnia mieszkaniowa, która chciałaby ubarwić swoją okolicę lub crowdfunding w przypadku murali, które mają być finansowane ze zbiórki mieszkańców. W przypadku ursynowskich murali środki pochodziły z Budżetu Partycypacyjnego. Coraz częściej zdarza się też, że prywatny inwestor, który chce wyróżnić swoją nieruchomość, zatrudnia grafików i wykłada środki na realizację muralu. To dobry trend, bo zarówno dla samej nieruchomości, jak i przestrzeni miejskiej, jest to dobra wizerunkowa inwestycja. Projekt muralu i współpraca z artystami To kolejny aspekt pracy nad muralem, który można rozwiązać na różne sposoby: jeśli dysponuje się odpowiednimi umiejętnościami można stworzyć własny projekt, zlecić wykonanie wyspecjalizowanemu studio graficznemu (oprócz pojawiających się w tekście Bakcyla i RedSheels w tego typu zleceniach specjalizuje się również Good Looking Studio), kolektywowi artystów (np. którzy zaprojektowali jeden z ptasich murali na Ursynowie) lub konkretnemu twórcy (wielka renomą cieszy się w tej dziedzinie wybitny twórca komiksowy Przemysław Truściński, który tworzył murale na zamówienie Muzeum Powstania Warszawskiego oraz dla PGE ekologiczny mural na zaporze wodnej w Solinie). Drzewo , fot. Ursynowskie murale, Bakcyl Studio Zuzanna Podlewska wyjaśnia jak wyglądają poszczególne etapy pracy nad projektem: Najpierw wraz z klientem ustalane są kwestie techniczne, tematyka muralu oraz, w miarę możliwości, kierunek estetyczny. Następnie rozpoczynamy projektowanie i w formie zaawansowanego szkicu prezentujemy klientowi kilka wariantów grafik, z których wybieramy jedną do dalszych prac. Wtedy projektujemy wersję ostateczną i po uzyskaniu akceptacji klienta możemy przystąpić do nanoszenia grafiki na elewację, czyli do etapu realizacji. W zależności od tego, jak i przez kogo finansowany jest mural różnie może wyglądać proces wyłaniania ostatecznego projektu: czasem decyduje po prostu sponsor, czasem powołana komisja, a czasem rozpisywany jest osobny konkurs - tak było na przykład w przypadku wspomnianego muralu Bowiego na Żoliborzu. Na konkurs nadesłano 20 prac, a jury wybrało trzy najlepsze. Kolejnym etapem było internetowe głosowanie, dzięki któremu wyłoniono zwycięzcę: okazał się nim Dawid Celek i to jego praca znalazła się na bloku przy ul. Marii Kazimiery 1. Beata Chomątowska, Stacja Muranów: Mam wrażenie, że często istotniejsza jest symbolika muralu niż jego jakość. Poziom gwarantowałoby powoływanie za każdym razem komisji artystycznej, która oceniałaby propozycje osób chętnych do namalowania muralu i odsiewała te, które nie spełniają kryteriów dzieła. Z naszych murali najbardziej lubię mural Bowiego, bo wybrana w konkursie praca idealnie wpisała się w moje wyobrażenia o tym, jak powinien wyglądać, a także Lacherta na Nowolipkach, który jest mocną, z ducha mondrianowską kompozycją. Realizacja Krajobraz, fot. Anuroburos, Wszystkie etapy powstawania muralu są ekscytujące, ale ten najbardziej - po pierwsze coś, co chwilę (minimum miesiąc) temu było ledwie pomysłem, wreszcie przybierze materialny kształt, a w dodatku samo malowanie elewacji przyprawia o dreszczyk emocji - trzeba chodzić po rusztowaniach, często na wysokości kilku - a nawet kilkunastu pięter. Agencja RedSheels zatrudnia same dziewczyny - również do wykonywania tych prac na wysokościach. Wygrałyśmy przetarg na realizację Ursynowskich Murali i nasze dziewczyny, bo zatrudniamy tylko dziewczyny-artystki, dziarsko malowały nawet na tym 11. piętrze! Realizacja trwała długo, bo każdy mural miał ogromną powierzchnię, około 300 do nawet 500 metrów kwadratowych na Aniele. Anioł to w ogóle była nasza najtrudniejsza realizacja, bo okazało się, że pogoda się załamała, przyszła sroga jesienna aura z zacinającym deszczem, więc dziewczyny w takich niesprzyjających warunkach musiały dać radę. Ale efekt okazał się świetny, zebrałyśmy mnóstwo pozytywnych opinii i zaczęli do nas przychodzić ludzie, którzy chcą żeby na ich bloku też coś namalować. Zuzanna Podlewska z Bakcyla zdradza, w jaki sposób maluje się takie ogromne powierzchnie: Dostępnych jest kilka sposobów wykonywania wielkoformatowej grafiki; można malować przy użyciu siatki, czyli podzielenia projektu na mniejsze części i nanoszenia go fragmentami, lub projektora, który wyświetla projekt bezpośrednio na elewację. W zależności od skomplikowania projektu tworzenie grafiki na ścianie trwa od kilku do kilkunastu dni. Przy produkcji, kiedy ściana jest np. przy chodniku też trzeba uzyskać zgody na użytkowanie danej powierzchni od odpowiedniego organu administracyjnego lub właściciela posesji. Po co nam mural? Kukiełki, fot. Kamyq, Skoro wiemy już jak, to warto też zadać sobie pytanie: po co? Co mural wnosi do przestrzeni miejskiej? Czy przynosi mieszkańcom jakieś wymierne korzyści oprócz tych estetycznych? Czy może na przykład podnieść wartość nieruchomości? Jeśli spojrzeć na przykład osiedla Żoliborz Artystyczny, które zdobyło spory rozgłos medialny właśnie dzięki temu, że zainwestowało w murale stworzone przez Piotra Młodożeńca, to może być to niezła strategia. Paulina Ermel: Zauważyłyśmy, że zarówno deweloperzy jak i spółdzielnie mieszkaniowe zaczęli doceniać mural, jako element przyciągający uwagę. Rośnie zainteresowanie robieniem murali na elewacjach budynków, klatkach schodowych czy na parkingach podziemnych, bo później mieszkańcy bardzo doceniają, że ta przestrzeń jest wyjątkowa, a nie szara i nijaka Bartek Podlewski: Mural to nic innego jak obraz, z tą różnicą, że zamiast w galerii jest wystawiony na ścianie budynku, dzięki czemu przestrzeń miejska staje się ciekawsza, niepowtarzalna, nasza własna. Według mnie to, co mural zmienia czy wnosi, to właśnie postrzeganie otoczenia. Pozwala nam oswoić miejsce, w którym żyjemy. Lucy Phidos, RedSheels: Ludzie się bardzo angażują jeśli chodzi o murale i przywiązują do nich. Pamiętam dwa lata temu była taka sytuacja, że ktoś chciał zamalować mural słynnego włoskiego artysty Blu na Siennej. Dzięki akcji mieszkańców, którzy stanęli w obronie muralu - a było już wszystko gotowe, rozstawiono nawet rusztowania - do zamalowania nie doszło. Huśtawka, fot. RitaE, Na świecie praca znanego artysty na ścianie budynku niekiedy znacząco wpływa na wartość tej nieruchomości. Znane są przypadki, gdy Banksy’ego dwukrotnie podniosło rynkową wartość pubu w Liverpoolu - zresztą niekiedy bywa i tak, że sprzedawana jest praca Banksy’ego, a mur (wraz z domem), na którym widnieje dorzucany “gratis”. Jednak o artystyczną (i kolekcjonerską) wartość prac tego artysty nie ma sporu. Niestety nie wszystkie powstające wokół nas murale są równie świetne: Czuję zmęczenie faktem, że od pewnego czasu niemal wszystkie instytucje i organizacje w Polsce, gdy mowa o upamiętnianiu, proponują murale, a możliwości działań w przestrzeni publicznej jest znacznie więcej. Ponadto, co istotne, tego typu polityka powoduje nadprodukcję murali kiepskiej jakości artystycznej, które zamiast wzbogacać miasto, tylko je szpecą. Malarstwo wielkoformatowe wymaga fachowego spojrzenia, musi współgrać z otoczeniem. Realizowanym na chybcika z braku innych pomysłów projektom tego brakuje. - komentuje Beata Chomątowska. Statua wolności, fot. Toa Heftiba, Mural powstał na jednym z domów studenckich UEP, przy ulicy Dożynkowej 9D w Poznaniu. Malowidło znajduje się na ścianie domu studenckiego „Dewizka”, należącego do Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu. Przedstawia dwie postaci – nastolatkę i nastolatka, którzy właśnie kończą etap szkoły średniej i wkraczają w dorosłość. Wyprowadzając się z domów rodzinnych (których symbolem są kolorowe plecaki w kształcie budynków), trafiają właśnie do domu studenckiego UEP. Mural przy ulicy Dożynkowej 9D w Poznaniu został wykonany przez absolwenta UAP Kacpra Kasperskiego, studentów UAP oraz dra Jerzego Muszyńskiego z Pracowni Malarstwa w Architekturze i Urbanistyce, na Wydziale Malarstwa i Rysunku, Uniwersytetu Artystycznego im. Magdaleny Abakanowicz w Poznaniu. Na pomysł wpadła kierowniczka Działu Zarządzania Domami Studenckimi UEP, p. Dorota Kubiaczyk. fot. Łukasz Gdak / Marianna Anders

mural na ścianie w domu